Abstract:
Η φωνή είναι ένα ακουστικό σήμα που δημιουργείται από τον λάρυγγα και τα φωνητικά όργανα. Η παραγωγή της φωνής ονομάζεται φώνηση. Με πολύ απλά λόγια, ο αέρας που εκπνέεται από τους πνεύμονες περνάει από τις φωνητικές χορδές οι οποίες στη συνέχεια πάλλονται και έχουν ως αποτέλεσμα την παραγωγή της φωνής. Επομένως, η φώνηση είναι αποτέλεσμα αλληλοεπίδρασης του αναπνευστικού συστήματος, του λάρυγγα και του συστήματος αντήχησης (το φάρυγγα, το στόμα, την μύτη). Πιο αναλυτικά, για την παραγωγή της φωνής συμμετέχουν: 1) ένα σύστημα παραγωγής αέρα, όπου είναι ο πνεύμονας με την εισπνοή και την εκπνοή, 2) ένα σύστημα εκπομπής, όπου είναι ο λάρυγγας και οι φωνητικές χορδές οι οποίες ανοίγουν κατά την εισπνοή ενώ κλείνουν και πάλλονται κατά την εκπνοή, 3) ένα σύστημα αντήχησης, όπου είναι ο φάρυγγας, το στόμα, η μύτη και οι παραρρίνιοι κόλποι και 4) ένα σύστημα άρθρωσης, όπου περιλαμβάνονται διάφοροι σχηματισμοί όπως η γλώσσα, η υπερώα, τα χείλη και τα δόντια. Οι σχηματισμοί αυτοί διακόπτουν το εκπνεόμενο ρεύμα αέρας-φωνή με αποτέλεσμα να παράγονται συλλαβές.
Οι παράγοντες που παίζουν σημαντικό ρόλο στην υγιεινή της φωνής είναι το περιβάλλον, η υγεία αλλά και η ψυχολογία του ατόμου, ο τρόπος χρήσης της φωνής αλλά και η δομή του φωνητικού συστήματος.
Οποιαδήποτε μεταβολή στους πιο πάνω παράγοντες έχει ως συνέπεια αλλαγή στην ποιότητα της φωνής του ατόμου. Πιο συγκεκριμένα, η στιγμιαία ή διαρκής διαταραχή της φωνητικής λειτουργίας που γίνεται αντιληπτή τόσο από τον πάσχοντα όσο και από το περιβάλλον του και συνίσταται στη μεταβολή των χαρακτηριστικών της φωνής, με σειρά συχνότητας τη χροιά, την ένταση και το ύψος ονομάζεται Δυσφωνία. Από την άλλη πλευρά η Αφωνία έχει να κάνει με την ολοκληρωτική απουσία της φωνής. Σε ένα γενικό πλαίσιο οι διαταραχές χωρίζονται, ανάλογα με την αιτία πρόκλησής τους, σε οργανικές και μη οργανικές (λειτουργικές).
Η αξιολόγηση των διαταραχών αυτών είναι πολύπλοκη και περιλαμβάνει την λήψη λογοπαθολογικού ιστορικού, την αξιολόγηση της φωνής από τον λογοθεραπευτή με διάφορες μεθόδους, την αξιολόγηση της φωνής από τον ίδιο τον ασθενή και τέλος την αξιολόγηση με την χρήση οργάνων.
Citation:
Χατζητοπαλούδη, Κ., κ.ά., 2019. Διαταραχές φώνησης και ο ρόλος του λογοθεραπευτή. Πτυχιακή εργασία. Ιωαάννινα: Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Σχολή Επιστημών Υγείας. Τμήμα Λογοθεραπείας.